خود ارزيابي Self Assessment
خود ارزيابي يك بازنگري منظم ، سيستماتيك و جامع از فعاليتهاي سازمان و نتايج آن بر اساس يك مدل تعالي مانند EFQM است . اين فرآيند به سازمان اجازه مي دهد به طور شفاف نقاط قوت و نيز زمينه هاي قابل بهبود را شناسائي كند .
3 تیر 1399
روش های خودارزیابی : رويكرد پرسشنامه : روش كم هزينه و سريع براي جمع آوري اطلاعات از تصورات كاركنان
انواع پرسشنامه های مورد استفاده جهت خودارزیابی :
- پرسشنامه اختصاصی که با توجه به بخش های مختلف سازمان و معیارهای مدل تعالی سازمانی توسط تیم خود ارزیابی طراحی می گردد .
- پرسشنامه استاندارد ، با سوالاتی مشخص با توجه به معیارهای مدل تعالی سازمانی که توسط EFQM پیشنهاد شده است .
مزایای رویکرد خودارزیابی با روش پرسشنامه
- سرعت و سهولت در استفاده رویکرد پرسشنامه
- مشارکت بسیاری از افراد در سطوح سازمان در فرآیند خود ارزیابی پرسشنامه
- دریافت بازخوردها از بخش ها و سطوح مختلف سازمانی
رويكرد كارگاهي : با مشارکت فعال مدیران و افراد کلیدی اجرا کننده خودارزیابی به عنوان مسئول جمعآوری دادهها و ارائه شواهد جمعآوریشده در جلسه
در اين رويكرد حداقل دو نفر از کارکنان که به عنوان ارزیاب، کاملاً آموزش دیده باشند، برای تسهیل این فرآیند مورد نیاز هستند.
مزایای رویکرد کارگاهی :
- روش عالی برای آشنایی تیم مدیریت به مدل تعالی EFQM و کسب تعهد در اجرای مدل تعالی سازمانی EFQM
- فرصت تیم سازی برای تیم مدیریت بوجود می آید
- تعیین نقاط قوت و فرصت های بهبود با بحث و تبادل نظر بین اعضای تیم مدیریت
- توافق مدیران به خروجی های فرآیند خودارزیابی EFQM ، الویت بندی برنامه های بهبود و برنامه های اجرایی بهبود ها و احساس مسئولیت آنها .
- از نقاط قوت و فرصت های بهبود فهرستی بوجود آمده که باعث ایجاد برنامه های اجرایی می گردد
رويكرد پروفرما : یکی از راههای کاهش حجم کار، در مقایسه با رویکرد شبیهسازی جایزه، رویکرد پروفورما می باشد . به عنوان مثال، یک صفحه برای هر یک از زیر معیارهای مدل تعالی سازمانی EFQM در نظر گرفته و توضیحات داده شده درباره اجزای زیر معیارها در بالای صفحه و نکات راهنما ( زمینه های قابل بررسی ) به آن در زیر توضیحات مزبور درج گردد. بقیه صفحه به بخشهایی برای ذکر موارد نقاط قوت و زمینههای قابل بهبود و شواهد عینی تقسیم میشود.
مزایای رویکرد پروفرما :
- فرآیند جمع آوری اطلاعات ، مستنداتی مبتنی بر واقعیت فراهم می نماید
- رویکرد پروفورما نقاط قوت و فرصت های بهبود فهرست می نماید
- رویکرد پروفورما از لحاظ دقت ، نزدیک به روش شبیه سازی جایزه می باشد
- در رویکرد پروفرما بسیاری از افراد در سطوح و بخش های مختلف سازمان در فرآیند جمع آوری اطلاعات مشارکت می نمایند
- عموما خود ارزیابی با رویکرد پروفورما بصورت تلفیقی با روش کارگاهی اجراء می گردد .
رويكرد شبيه سازي جايزه : این رویکرد ارزیابی بر مبنای مدرکی با عنوان ” اظهارنامه ” می باشد. پس از تهیه اظهارنامه، یک گروه آموزشدیده از ارزیابان آن را مورد ارزیابی قرار میدهند. برای ارزیابی یک واحد میتوان ارزیابان را از سایر بخشها یا واحدهای فرعی سازمان بکار گیرد. اگر کل سازمان مشمول ارزیابی قرار میگیرد، میتوان از برخی از ارزیابان خارجی نیز استفاده کرد.
امتیازدهی در رویکرد خود ارزیابی شبیه سازی جایزه بر اساس منطق رادار می باشد.
مزایای خودارزیابی با رویکرد شبیه سازی جایزه :
- رویکرد شبیه سازی جایزه روشی سریع و موثر برای انعکاس عملکرد سازمان می باشد
- رویکرد شبیه سازی جایزه امتیاز دقیق سازمان را مشخص می نماید
- بازدید محل و ارائه گزارش بازخور ارزیابی توسط تیم ارزیاب ، دو گام دارای ارزش افزوده و سودمند می باشد.
- رویکرد شبیه سازی جایزه یک فرصت عالی برای مشارکت و ارتباطات سازمانی در طی فرآیند جمع آوری اطلاعات ایجاد می نماید.
- رویکرد شبیه سازی جایزه یک راه آسان بمنظور مقایسه فرآیند ها و نتایج با بهترین های صنعت میباشد .